Kontaktör Çekmiyor mu? Sorunu Kendin Tespit Et!

Sanayi tipi panolarda, makinelerde ya da otomasyon sistemlerinde en sık karşılaşılan arıza sebeplerinden biri: kontaktörün çekmemesi. Kontaktör çalışmadığında motor, lamba ya da bağlı cihazlar devreye girmez. Peki bu durumda ne yapılmalı?

Aşağıdaki adımlarla kontaktör neden çekmiyor kendi başınıza kolayca tespit edebilirsiniz.

1. Bobin Gerilimini Ölçün

Kontaktörün çalışması için bobinine doğru gerilim gelmesi gerekir. Bobin gerilimi genelde 220V AC, 24V DC ya da 380V AC olabilir.

Yapılacaklar:

• Avometre ile bobin uçlarına ölçüm yapın
• Gerilim yoksa önce kontrol devresine, sonra sigortaya bakın
• Gerilim varsa ama kontaktör hâlâ çekmiyorsa bobin arızalı olabilir

Not: Bobin gerilimi ile kontrol voltajı aynı olmayabilir. Üretici etiketinden doğru değeri kontrol edin.

2. Yardımcı Kontaklar ve Butonları Kontrol Edin

Kontaktör, start-stop butonları veya röleler üzerinden tetiklenir. Devredeki buton, termik röle ya da zaman rölesi arızalıysa kontaktör tetiklenmez.

Kontrol edilecek noktalar:

• Start butonu çalışıyor mu? (Kontak kapatıyor mu?)
• Stop butonu takılı kalmış mı?
• Röle çıkışı düzgün çalışıyor mu?
• Termik röle atmış mı?

Klemenslerden tek tek kontrol edilerek hatalı bileşen bulunabilir.

3. Kontaktörün Mekanik Durumu

Kontaktör bobin gerilimini almasına rağmen hareket etmiyorsa, mekanik sıkışma olabilir. Toz, pas veya yay sistemindeki arızalar buna sebep olabilir.

Yapılacaklar:

• Elektrik kesildikten sonra kontaktörü elinizle kontrol edin
• Hareketli parçalar takılmış mı, yaylar gevşemiş mi bakın
• Gerekirse içi temizlenmeli veya değiştirilmelidir

4. Bobin Yanmış Olabilir

Gerilim gelse bile bobin sargısı yanmışsa kontaktör çekmez. Bu durumda çoğu zaman cızırtı sesi gelir ama hareket olmaz.

• Avometre ile bobin uçları arasında direnç ölçümü yapın
• Sonsuz (∞) ya da sıfıra yakın değer varsa bobin arızalıdır
• Yeni bobin takılarak test edilmelidir

5. Kontaktör Ömrünü Doldurmuş Olabilir

Kontaktörler zamanla kontak yüzeyleri aşındığı için görevini yapamaz hale gelir. Özellikle yüksek akım geçen sistemlerde kontaktörün periyodik olarak yenilenmesi gerekir.

• Cihazın kaç yıldır kullanıldığına bakın
• Kontak yüzeyleri siyah yanık lekeleriyle doluysa ömrü bitmiş olabilir
• Bu durumda yeni bir kontaktörle değişim yapılmalıdır